W marcu 2021 wejdzie w życie dyrektywa Unii Europejskiej dotycząca tzw. prawa do naprawy wpisującego się w realizację gospodarki obiegu zamkniętego. Rozwiązanie to ma na celu ograniczenie zasobochłonności oraz emisji CO 2 i pozwoli na zaoszczędzenie 167TWh energii do 2030 roku.

Według raportu The Global E-waste Monitor 2020: Quantities, flows and the circular economy potential, w roku 2019 wygenerowano 53,6 Mt elektrośmieci. Europa zajmuje trzecie miejsce w niechlubnym rankingu największych producentów tego typu odpadów, z wynikiem 12Mt w ubiegłym roku. Od 2014 roku ilość wzrosła globalnie o 9,2Mt i przewiduje się dalszy wzrost do 74,7Mt  do roku 2030, co oznacza podwojenie ilości elektroodpadów na świecie w zaledwie 16 lat. Wzrost ilości elektrośmieci spowodowany jest głównie krótkimi cyklami życia  produktów, celowym ich postarzaniem przez producentów oraz ograniczonymi opcjami naprawy.

W 2019 roku Komisja Europejska postanowiła dodać kolejne rozwiązanie do już istniejących regulacji (przepisów ramowych o ekoprojektowaniu urządzeń związanych z energią - dyrektywa nr 2009/125/WE, oraz przepisów ramowych o etykietowaniu urządzeń - rozporządzenie nr 2017/1369). Dotyczy ono m.in. lodówek, pralek, pralkosuszarek, zmywarek, telewizorów i monitorów. Pominięta na razie została tzw. mała elektronika: telefony komórkowe, odkurzacze czy ekspresy do kawy.

Według nowego rozwiązania, producenci i importerzy sprzętu będą mieć obowiązek udostępniania akcesoriów i komponentów, których wymiana nie wpłynie na bezpieczeństwo użytkowania (przykładowo pilot do telewizora), co umożliwi konsumentom samodzielne naprawianie sprzętu do pewnego stopnia. Regulacje wymagają zapewnienia dostępności tych części przez co najmniej 7 lat od momentu zakończenia produkcji danego modelu.  Ta część przepisów wejdzie w życie właśnie 1 marca 2021 roku. Druga ich część  wchodząca w życie 1 marca 2023 roku dotyczy profesjonalnych serwisów naprawy sprzętu – takim serwisom producenci i importerzy będą zobowiązani udostępniać części zamienne przez co najmniej 7 lat od wejścia do obiegu ostatniego egzemplarza danego modelu, a w przypadku pralek jest to nawet 10 lat. Każda z grup produktowych posiada minimalną listę takich części. Poza tym pojawi się również obowiązek udostępniania serwisom m.in. informacji dotyczących diagnostyki parametrów, planów demontażu i rozłożenia urządzenia na części, schematów okablowania oraz wykazu sprzętu niezbędnego do naprawy.

Wprowadzenie regulacji odpowiada na potrzeby społeczeństwa, gdyż według badania Eurobarometru 77% obywateli Unii Europejskiej wolałoby naprawiać zamiast kupować nowe urządzenia, a 79% sądzi, że producenci powinni być zobowiązani prawnie do ułatwiania napraw sprzętu i wymiany części.

 

Źródła:

www.europarl.europa.eu/news/pl/press-room/20201120IPR92118/parlament-europejski-chce-przyznac-unijnym-konsumentom-prawo-do-reperowania

www.infomarket.pl/articles/show/37734