Europejskie pracownie badawcze aktualnie sprawdzają na ile nasza konsumpcja przyczynia się do szkód w środowisku. Obliczany jest dokładny ślad ekologiczny kupowanych przez nas produktów, a także prowadzonych przez nas stylów życia. Co prawda do ostatecznych wyników jeszcze daleko, ale rąbka tajemnicy można już uchylić.

Na początek warto wyjaśnić, że ślad ekologiczny nie jest tym samym co ślad węglowy. Ślad węglowy jest tylko częścią naszego całościowego wpływu na środowisko. Oprócz klimatu wpływamy bowiem jeszcze na jakość wody, przyrodę, dziurę ozonową – ślad węglowy próbuje ująć w jeden parametr wszystkie te oddziaływania. W opisywanym ćwiczeniu jest ich aż 16. Oprócz zmian klimatu to także: dziura ozonowa, działalność chorobotwórcza związana z rakiem oraz nie związana z tą chorobą, zanieczyszczenia pyłowe powietrza, jonizacja powietrza, wpływ na powstawanie ozonu przy powierzchni ziemi, zakwaszanie, eutrofikacja jezior, mórz i oceanów, użytkowania terenu, intoksykacja wody, zużycia wody, zużycie paliw naturalnych, zużycia minerałów i metali. Wszystkie te aspekty rozważane są całym cyklu życia produktu.

W przypadku urządzeń AGD wzięto pod lupę 16 standardowych produktów, których najczęściej używamy. Można je przydzielić do trzech grup: białe AGD (pralki, lodówki, zmywarki), urządzenia do utrzymania domu (np. ogrzewania, sprzątania), urządzenia do rozrywki. Wybór tych produktów stanowi pewien przeciętny koszyk urządzeń, z którym ma do czynienia przeciętny Europejczyk. Nie oznacza to jednak, że praktycznie każdy ma wszystkie tego typu urządzenia w domu. Kompozycja tego koszyka pod względem wagi posiadanych produktów pokazana jest na rysunku. Obliczenia prowadzono dla roku 2010, a następnie dla roku 2015. Skład wagowy produktów posiadanych przez przeciętnego Europejczyka pokazuje poniższy rysunek.

Na podstawie tak dobranej kompozycji określono wpływ konsumpcji poszczególnych produktów przez pojedynczą osobę na środowisko. Raport wskazuje, że najwyższym wpływem na praktycznie wszystkie sfery środowiska charakteryzuje się pralka. Wyjątkiem jest tutaj wpływ na dziurę ozonową czy, co ciekawe, eutrofikację wód śródlądowych. Jednak stosunkowo najwyższy wpływ ma używanie pralki na chorobotwórczość, tę związaną i nie związaną z rakiem. Ma to związek z faktem, że produkcja pralki wymaga wysoko toksycznych procesów produkcji chromu, stali oraz aluminium.

Drugim najbardziej szkodliwym dla środowiska urządzeniem domowym jest telewizor LCD. Następnie ważnymi produktami jest oświetlenie, lodówka oraz zmywarka.

Jeśli chodzi o wpływ na zmiany klimatu to jest on podobny dla kilku najważniejszych sprzętów domowych. Stosunkowo większy wpływ ma oświetlenie, telewizja oraz pralka (po ok. 15% całkowitego wpływu AGD na ten aspekt śladu ekologicznego). Niewiele jednak mniejszy wpływ ma klimatyzacja oraz zmywarka (po ok. 12%). A laptop? Laptop to ok. 2% wpływu naszego AGD na klimat, ale mimo to warto używać go w umiarkowanych ilościach.

Informacja własna na podstawie raportu JRC Komisji Europejskiej pt.: Consumption and consumer footprint: methodology and results, 2019.