Od 2001 roku w Polsce obowiązują stawki opłat za przejazd drogami krajowymi przez ciężarówki, które promują pojazdy o wyższej jakości spalania paliwa, mierzonej klasą EURO silnika. Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej miało to swój wpływ na jakość floty ciężarówek w Polsce.

Zmiana struktury wieku pojazdów

Do roku 2005 wyższe opłaty dla samochodów o gorszej jakości spalania nie miały dużego wpływu na flotę pojazdów, ale od 2006 roku wiek pojazdów ciężarowych w Polsce zaczął się wyraźnie poprawiać. Od tamtego okresu do dziś od 25 do 30% floty ciężarówek w Polsce jest młodszych niż 5 lat. W tym samym czasie całkiem różna jest była sytuacja w zakresie pojazdów osobowych. Wiek tych pojazdów znacznie się zwiększył i jedynie 10% pojazdów osobowych w Polsce jest młodszych niż 5 lat. Pojazdy osobowe, albo nie płacą za przejazd drogami krajowymi, albo – jak w przypadku autostrad, nie ma zróżnicowania stawek opłat ze względu na jakość spalania paliwa.

Inne efekty polityki

Zastosowane w przypadku ciężarówek zróżnicowanie stawek opłat miało swój wpływ na decyzje przewoźników o zakupie pojazdów ciężarowych o odpowiedniej jakości spalania paliwa, choć prawdopodobnie było jedynie dodatkiem do sprzyjającej takiej zmianie polityce innych krajów Unii Europejskiej, gdzie Polscy przewoźnicy od 2004 roku stali się często znaczącą częścią rynku przewozów. Co ciekawe, zastosowane opłaty za przejazd drogami krajowymi nie miały znaczącego wpływu na ruchu drogowy pojazdów ciężkich. Ruch ten rósł stale od 2005 roku o ok. 8% rocznie. Podobne zjawisko, wzrostu ruchu drogowego, mimo wprowadzenia rozwiązań premiujących pojazdy o lepszej jakości spalania paliwa, i zmiany struktury wiekowej floty pojazdów zaobserwowano w miastach, gdzie zastosowano strefy czystego transportu, np. Berlinie czy Sztokholmie.

Źródło: Opracowanie własne na potrzeby projektu PLAN-UP, dofinansowanego ze środków Komisji Europejskiej w ramach programu LIFE.