Szefowie państw i rządów UE osiągnęli porozumienie w sprawie skorygowanej propozycji budżetu UE i funduszy naprawczych, które obejmuje zwiększenie celu wydatków na działania w dziedzinie klimatu do 30%, z myślą o osiągnięciu nowego celu klimatycznego UE na 2030 r., który ma zostać zaktualizowany do końca roku.

Inwestowanie w proces transformacji w kierunku neutralności klimatycznej jest korzystne zarówno dla „oszczędnej czwórki" jak i beneficjentów netto w Europie Południowej i Wschodniej. 

Płatnikom netto daje gwarancję, że fundusze UE będą wydawane mądrze, na energię odnawialną i oszczędzanie energii, co zapewni trzykrotnie większą liczbę miejsc pracy niż sektor paliw kopalnych. 

Co więcej, ekologiczna odbudowa gospodarek pomoże regionom z dominacją paliw kopalnych w szybkiej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej i pozwoli im uniknąć rosnących kosztów zmian klimatycznych. 

Cały pakiet, na który składają się WRF 2021-2027 oraz dodatkowe fundusze specjalnie dostosowane do wspierania ożywienia gospodarczego do 2024 r., określane mianem „UE następnej generacji", zawiera ogólny cel dotyczący upowszechniania działań na rzecz klimatu na poziomie co najmniej 25 %.

W przepisach dotyczących programu „UE następnej generacji" nie określono jednak, w jaki sposób nowe fundusze przyczynią się do osiągnięcia założonego celu wydatków klimatycznych. Natomiast subsydiowanie infrastruktury opartej na paliwach kopalnych jest nadal możliwe. 

Państwa członkowskie muszą teraz opracować plany wydatków dostosowane do kryzysu klimatycznego, z zaniechać dotowania paliw kopalnych.

Markus Trilling z CAN-Europe stwierdził: „Ta ambitna decyzja o powiązaniu funduszy naprawczych ze zobowiązaniami UE w dziedzinie klimatu musi teraz spłynąć do planów wydatków państw członkowskich. To, co przywódcy uwzględnią w swoich planach, określi reakcję UE zarówno na kryzys klimatyczny, jak i gospodarczy w ciągu najbliższych 10 lat. Już teraz przywódcy UE muszą w pełni wykorzystać potencjał funduszy UE, aby pobudzić działania w dziedzinie klimatu i wykluczyć wsparcie dla paliw kopalnych."

Komentarz dr Wojciecha Szymalskiego do podjętych decyzji: „W istocie decyzję podjęte podczas szczytu na temat wydatków klimatycznych są mniej ambitnie niż oczekiwały organizacje pozarządowe – a oczekiwano 40% zobowiązania budżetowego. Niestety klimat dla wydatków na klimat psują także problemy związane z realizacją zasady praworządności. Udowadnia to, że potrzebujemy stabilnych demokratycznych rządów, aby przeciwdziałać globalnym problemom ekologicznym, takim jak zmiana klimatu”.

Źródło: CAN-Europe