Komisja Europejska opublikowała 30 listopada projekty ośmiu nowych regulacji w zakresie energetyki – tzw. pakiet zimowy.

Przepisy zapewniają bardziej kompleksowe, a nie jak dotychczas – sektorowe podejście do realizacji polityki energetycznej i klimatycznej w Unii Europejskiej. Największe zmiany odczują konsumenci energii, których potrzeby mają stanąć w centrum nowego rynku energii.

Nowe prawo zmierza do tworzenia krajowych rynków energii wokół interesów i potrzeb konsumentów, jednocześnie kładąc większy niż dotychczas nacisk na ochronę odbiorców wrażliwych i walkę z tzw. ubóstwem energetycznym.

– Do tej pory konsument energii rozumiany był jako pasywny uczestnik rynku, którego aktywność sprowadzała się do zakupu energii z sieci. Proponowane przepisy odwracają ten stan rzeczy. Obrazują to pojawiające się w prawie europejskim nowe prawnie wiążące pojęcia, takie jak: aktywny odbiorca energii, lokalna wspólnota energetyczna oraz "agregator" – tłumaczy dr Marcin Stoczkiewicz z Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi.

– Takie zmiany są bardzo potrzebne, szczególnie w Polsce, gdzie konsument na rynku energii ma obecnie bardzo słabą pozycję, słabszą niż na każdym innym rynku produktów – komentuje Stoczkiewicz.

Aktywny konsument energii miałby być rozumiany znacznie szerzej niż aktualnie obowiązujący w polskim prawie "prosument". Zdaniem Komisji, aktywnym konsumentem powinna móc zostać zarówno osoba bądź grupa osób jak i przedsiębiorstwo działające w innym sektorze niż elektroenergetyka. Podobnie szeroka ma być definicja „lokalnej wspólnoty energetycznej”, którą mogłoby zostać stowarzyszenie, spółdzielnia, organizacja pozarządowa bądź spółka, której głównym celem działalności nie jest osiąganie zysków.

Obydwie formy prawne pozwalałyby uczestniczyć w lokalnym rynku energii poprzez wytwarzanie, oszczędzanie, magazynowanie lub sprzedaż energii, a także świadomie regulowanie zapotrzebowania na energię (tzw. DSR).

O tym, czy nowe uprawnienia wejdą w życie w proponowanej formie zadecydują Rada i Parlament Europejski.

Poniżej przedstawione są najważniejsze propozycje nowych praw dla odbiorców energii:

Propozycje uprawnień dla konsumentów energii: 1.      Uprawnienie do zawarcia z dostawcą umowy opartej o dynamiczne ceny energii elektrycznej; 2.      Wzmocnienie uprawnienia do wolnego wyboru dostawcy; 3.      Uprawnienie do: ·         zawarcia umowy z agregatorem bez uzyskania zgody dostawcy, ·         rozwiązania umowy z agregatorem bez ponoszenia nieuzasadnionych kosztów, ·         otrzymania wszystkich danych zebranych przez agregatora w okresie trwania umowy. Propozycje uprawnień dla aktywnego odbiorcy energii: 1.      Uprawnienie do produkowania, sprzedaży, magazynowania wyprodukowanej energii  bez obciążania go utrudniającymi procedurami i nieproporcjonalnymi opłatami, które nie odzwierciedlają kosztów, w szczególności opłatami sieciowymi; 2.      Uprawnienie do uczestniczenia poprzez systemy zarządzania popytem. Propozycje uprawnień dla lokalnej wspólnoty energetycznej: 1.      Prawo do produkcji, sprzedaży, magazynowania wyprodukowanej energii bez obciążania jej utrudniającymi procedurami i opłatami; 2.      Prawo ustanawiania i samodzielnego zarządzania sieciami lokalnymi.

Źródło: Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi