Polityka klimatyczna
Europa wciąż subsydiuje paliwa kopalne
2017-09-28
Europejskie rządy oraz unia Europejska rozdają około 112 miliardów euro rocznie na wsparcie produkcji oraz konsumpcji paliw kopalnych, mimo deklaracji całkowitego wycofania tego typu wsparcia do roku 2020[1].
W nowym raporcie Overseas Development Institute oraz CAN-Europe po raz pierwszy zgromadzono szczegółowe informacje na temat wsparcia dla paliw kopalnych, takich jak ropa naftowa, gaz ziemny oraz węgiel[2] z 11 europejskich krajów[3] oraz Unii Europejskiej z lat 2014 oraz 2016.
Transport głównym beneficjentem
Ekspertom udało się pokazać, że transport był głównym beneficjentem wsparcia i otrzymał więcej niż 49 miliardów na spalanie paliw kopalnych, włącznie z ulgami podatkowymi na zakup paliwa do silników diesla. Sektor transportu otrzymał 44% całkowitej kwoty rządowego wsparcia dla paliw kopalnych.
Autorzy raportu ostrzegają, że takie ulgi podatkowe wciąż zachęcają do użytkowania silników diesla, choć koszty zdrowotne zanieczyszczenia powietrza są coraz większe. Zniechęca to także do przechodzenia na transport niskoemisyjny[4], w tym samochody elektryczne[5].
Kierownik zespołu autorskiego Shelagh Whitley, dyrektor ds. klimatu i energii ODI, powiedział na konferencji prasowej: Kryzys w zakresie zanieczyszczenia powietrza oraz niedawne skandale związane z testowaniem emisji z samochodów doprowadziły do zwiększonej presji nadziałania, ale nasza analiza pokazuje, że kraje Europy zapewniają gigantyczną kwotę dotacji do transportu zasilanego paliwami kopalnymi. Nasze opracowanie pokazuje, jak rządy w Europie i Unii Europejskiej utrzymują subsydia uzależniające nas od gazy, ropy i węgla, podsycają zmianę klimatu oraz zanieczyszczenie powietrza, finansując je z pieniędzy podatników.
Nie tylko Państwa udzielają wsparcia
W raporcie pt. „Phase-out 2020: Monitoring Europe’s fossil fuel subsidies” pokazano także, że każdego roku w latach 2014-2016 Unia Europejska zapewniała także średnio 4 miliardy euro dotacji poprzez swój budżet, banki inwestycyjne i rozwojowe oraz fundusze. Zwiększające się wsparcie dla gazu oraz utrzymywane wsparcie dla energetyki opartej na węglu są szczególnie warte uwagi.
Wnioski z raportu rażą szczególnie w sytuacji, gdy europejskie rządy oraz Unia Europejska deklarują wycofanie dotacji do paliw kopalnych do roku 2020 i zobowiązują się do wycofania emisji z paliw kopalnych do drugiej połowy tego wieku, jako część Porozumienia Paryskiego o zmianach klimatu.
Wendel Trio, dyrektor CAN-Europe, powiedział: 4 miliardy wydane w Unii Europejskiej na paliwa kopalne, głównie infrastrukturę gazową, uzależniają Europę od paliw kopalnych na kilkadziesiąt kolejnych lat. To narusza wymagania postawione w Porozumieniu Paryskim o tworzeniu systemów finansowania pracujących na rzecz ochrony klimatu. W dodatku, fakt, że ponad 2 miliardy euro rocznie Państwa członkowskie zapewniają na wsparcie elektrowni węglowych, najbrudniejszego z paliw kopalnych, jest nieakceptowalny. Unia Europejska musi przestać dotować paliwa kopalne. Zamiast tego, cenne środki z unijnego budżetu oraz unijnych banków i funduszy powinny służyć ambitnym celom ochrony klimatu oraz finansować zrównoważoną zmianę systemu energetycznego.
Inne ustalenia raportu:
- Po transporcie, przemysł otrzymał największe wsparcie, które wyniosło 15 miliardów euro rocznie.
- Wciąż kontynuowane jest wsparcie do wydobycia paliw kopalnych, z czego Wielka Brytania oraz Francja zapewnia 253 miliony rocznie z publicznych środków, na poszukiwanie nowych złóż.
Raport rekomenduje europejskim rządom i Unii Europejskiej:
- Przewodnictwo w grupie G7 oraz G20 zapewniono poprzez wypełnienie zobowiązania do wycofania subsydiów do paliw kopalnych do roku 2020.
- Zwiększenie przejrzystości wydawania funduszy poprzez publicznie dostępne i spójne raportowanie w cyklu rocznym.
- Zapewnienie mechanizmów wspierających zmianę systemu energetycznego na niskoemisyjny, a nie wsparcie produkcji i konsumpcji paliw kopalnych
- Skierowanie istniejących subsydiów na wsparcie lokalnych inicjatyw odchodzenia od paliw kopalnych.
[1] Na poziomie Unii Europejskiej podjęto zobowiązanie, że Państwa członkowskie muszą wycofać szkodliwe dla środowiska dotacje (włącznie z tymi do paliw kopalnych) do roku 2020. Rządy Państwa europejskich złożyły podobne zobowiązania w ramach grup G7 oraz G20.
[2] Raport śledzi subsydia do produkcji oraz konsumpcji paliw kopalnych przywołując definicję dotacji za Międzynarodową Organizacją Handlu (WTO), która mówi że: jest to wsparcie fiskalne, takie jak bezpośrednie wydatki rządowe, ulgi podatkowe oraz dochodowe lub dopłaty do zakupu towarów i usług; krajowe, regionalne i międzyregionalne publiczne finansowanie poprzez granaty, pożyczki, poręczenia, gwarancje; oraz inwestycje przedsiębiorstw publicznych.
[3] Raport śledzi subsydia do produkcji oraz konsumpcji paliw kopalnych w 11 krajach: Czechach, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Niemczech, Polsce, Szwecji, na Węgrzech, w Wielkiej Brytanii i we Włoszech, a także w Unii Europejskiej włącznie z budżetem UE, Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EIB), Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych (EFSI), Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOiR).
[4] Na podstawie CAIT Climate Data Explorer (ttp://cait.wri.org/) 11 Państw objętych przeglądem było odpowiedzialne za 83% europejskich emisji gazów cieplarnianych związanych z energetyką w 2013 roku.
[5] Zgodnie z wnioskami z dwóch najnowszych raportów Transport&Environment, olej napędowy (diesel), był opodatkowany, średnio, o 14 mniej, niż paliwa benzynowe, choć samochody z silnikami diesla mają większy wpływ na środowisko, niż samochody na benzynę, głównie w zakresie zanieczyszczenia powietrza (tlenki azotu oraz pyły zawieszone) oraz dwutlenku węgla.
