Polityka klimatyczna

COP w Paryżu: historyczna szansa, by uniknąć groźnych zmian klimatu

2015-11-27

Komisja Europejska przedstawiła swoje stanowisko i cele w związku z konferencją Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu - COP 21.

Komisja Europejska podkreśliła kluczowe znaczenie wypracowania uczciwego, ambitnego i prawnie wiążącego globalnego porozumienia w sprawie klimatu podczas konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, która odbędzie się w dniach 30 listopada – 11 grudnia w Paryżu. Unia Europejska będzie pracować nad osiągnięciem kompleksowego, trwałego i dynamicznego porozumienia, które przyspieszy globalne przekształcenie gospodarek na niskoemisyjne i odporne na zmiany klimatu. Przyczyni się to nie tylko do ograniczenia zmian klimatu i zwiększenia wysiłków społeczeństw na rzecz przystosowania się do skutków tych zmian, ale także pozwoli wesprzeć długoterminowy wzrost gospodarczy i zrównoważony rozwój zarówno w UE, jak i na świecie. Wraz z innymi światowymi przywódcami w konferencji uczestniczyć będą Przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker oraz komisarz ds. polityki klimatycznej i energetycznej Miguel Arias Cañete.

Przewodniczący Juncker powiedział: „Unia Europejska pragnie ambitnego i wiążącego globalnego porozumienia w Paryżu. W marcu jako pierwsi złożyliśmy zobowiązanie klimatyczne, które do tej pory stanowi najambitniejszy wkład. Nasz cel utrzymania globalnego wzrostu temperatury poniżej 2°C do końca tego stulecia jest cały czas osiągalny. Jesteśmy świadkami największego ogólnoświatowego poruszenia opinii publicznej w historii. Wierzę, że przełoży się ono na konkretne działania podczas przyszłotygodniowych negocjacji. Jeśli w Paryżu osiągniemy światowe porozumienie, ludzkość otrzyma międzynarodowy system walki ze zmianami klimatu”.

Komisarz Arias Cañete potwierdził: „Teraz albo nigdy. W Paryżu staniemy przed historyczną szansą, której nie wolno nam przegapić. Zgromadzony w okresie poprzedzającym konferencję impet musimy teraz przełożyć na ambitne, funkcjonalne i prawnie wiążące porozumienie. Przed konferencją ponad 170 krajów, odpowiedzialnych za ponad 95 % światowych emisji, przedstawiło już swoje zobowiązania klimatyczne. To prawdziwy przełom. A zarazem: wyraźny dowód, że rządy krajowe zgodnie uznają tę kwestię za pilną i są zdeterminowane, otworzyć w Paryżu nowy rozdział walki ze zmianami klimatu. Nie należy jednak popadać w samozadowolenie – wiarygodność porozumienia będzie zależała od kilku kluczowych elementów: długoterminowego celu, stałego nadzoru służącego dalszemu podnoszeniu poprzeczki oraz solidnych mechanizmów przejrzystości i rozliczalności”.

Stanowisko UE

Wzrost średniej temperatury na świecie trzeba utrzymać poniżej 2°C w porównaniu do poziomu sprzed rewolucji przemysłowej, aby nie dopuścić do katastrofalnych skutków zmian klimatu. Dla UE nowe porozumienie musi stanowić wyraźny sygnał, że rządy krajowe są zdeterminowane, aby ograniczyć emisje w stopniu pozwalającym na utrzymanie wzrostu temperatury poniżej ustalonego limitu do końca obecnego stulecia. Zgodnie z unijną koncepcją wiarygodne porozumienie powinno zawierać:

1. globalną wizję długoterminowego celu, która będzie sygnałem dla zainteresowanych stron, w tym przedsiębiorstw, inwestorów i ogółu społeczeństwa, świadczącym o determinacji, aby przejść na gospodarkę niskoemisyjną;

2. mechanizm do regularnego monitorowania i wyznaczania bardziej ambitnych wspólnych celów;

3. solidny mechanizm przejrzystości i rozliczania, dzięki któremu zainteresowane strony będą pewne, że obietnice zostaną dotrzymane.

Finansowanie działań związanych z klimatem

UE potwierdza swoje zobowiązanie do wnoszenia wkładu w osiągnięcie wspólnego celu krajów rozwiniętych, tj. mobilizacji 100 mld dolarów amerykańskich rocznie do 2020 r. na działania dotyczące zmian klimatu w krajach rozwijających się. W ostatnim sprawozdaniu opracowanym przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju oraz inicjatywę w sprawie polityki przeciwdziałania zmianie klimatu wskazano, że w 2014 r. zmobilizowano 62 mld dolarów amerykańskich, dzięki czemu kraje rozwinięte znalazły się na dobrej drodze do osiągnięcia celu 100 mld dolarów amerykańskich. Największy wkład w to finansowanie miała UE.

10 listopada ministrowie finansów UE potwierdzili, że w 2014 r. UE i państwa członkowskie przeznaczyły 14,5 mld euro na publiczne finansowanie działań w związku ze zmianami klimatu (dotacje i pożyczki). Kwota ta stanowi znaczny wzrost w stosunku do poprzednich lat. W latach 2014–2020 na wsparcie działań w krajach rozwijających się, w ramach publicznych dotacji z budżetu UE, zostanie przeznaczonych co najmniej 14 mld euro, średnio 2 mld euro rocznie.

Przystosowanie

UE uznaje ambitne działanie na rzecz przygotowania się na skutki zmian klimatu i reagowania na nie za zasadniczy element wyważonego porozumienia. Zarówno ograniczenie emisji, jak i przystosowanie się do zmian klimatu będą niezbędne do zarządzania ryzykiem wystąpienia niekorzystnych skutków zmian klimatu i zmniejszenia tego ryzyka, w tym zmniejszenia ryzyka strat i szkód związanych ze skutkami zmian klimatu.

Imprezy towarzyszące COP 21

UE zdecydowanie popiera plan działania Lima-Paryż – inicjatywę peruwiańskiego i francuskiego przewodnictwa COP. Celem tej inicjatywy jest wpieranie działań lokalnych. W związku z kwestiami uwzględnionymi w planie działania Lima-Paryż przygotowano program wydarzeń, w ramach których podmioty niepaństwowe, takie jak przedsiębiorstwa, miasta i organizacje, będą mogły przedstawić swoje stanowisko lub inspirujące przykłady bądź zagadnienia. Wspomniane tematy dotyczą m.in. roli lasów, transportu, budownictwa i odnawialnych źródeł energii w walce ze zmianami klimatu. W pawilonie UE na COP 21 odbędzie się ponad 100 imprez towarzyszących poruszających te codzienne tematy.

Reprezentacja UE

Luksemburska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej i Komisja Europejska będą wspólnie odpowiedzialne za prowadzenie w Paryżu negocjacji w imieniu UE.