Nauka o klimacie
Wielka Rafa Koralowa obumiera w zastraszającym tempie
2016-08-10
Najbardziej tragiczna sytuacja jest w północnych rejonach Wielkiej Rafy Koralowej, w okolicach wyspy Lizard, gdzie według szacunków 90% rafy całkowicie obumarło.
Choć rafy koralowe zajmują 1% powierzchni oceanów, to zamieszkuje je aż 25% organizmów morskich. Ponadto, stanowią one główne siedlisko organizmów morskich żyjących w wodach tropikalnych. Wielka Rafa Koralowa składa się z prawie 2900 raf, które zapewniają byt ponad 1500 gatunkom ryb. Jej wiek ocenia się na 20 milionów lat, a wielkość jest porównywalna do obszaru Polski.
Bielenie koralowców polega na zrzucaniu przez koralowce zooksantelli - kolorowych glonów. Glony te w wyniku fotosyntezy dostarczają koralowcom ¾ niezbędnego do życia tlenu. Bez zooksantelli koralowce są słabsze, bardziej narażone na choroby, ataki drapieżników i gorzej znoszą warunki życia w coraz bardziej zanieczyszczonych przez ludzi oceanach.
Według naukowców za bielenie prowadzące do wymarcia dużej części koralowców odpowiada wysoka temperatura wody morskiej, w ostatnich miesiącach nawet o 5 stopni wyższa niż wynika to z normy wieloletniej. Niewątpliwie jest to efektem globalnego ocieplenia, a także kończącego się właśnie zjawiska El Niño, które jednak rzadko prowadziło do bielenia raf.
Według badacza morskiego Justina Marshalla, który spędził ostatnio tydzień obserwując część rafy koralowej wokół wyspy Lizard, „obecnie całe połacie Wielkiej Rafy Koralowej cierpią z powodu całkowitej degradacji ekosystemu. Brak ryb jest najbardziej szokujący”. Według Marshalla „z ekosystemu północnej części rafy w wyniku bielenia zniknęło ponad 50% ryb, a wielu żyjących tam dotychczas gatunków w ogóle nie widział.”
Już w maju profesor Terry Hughes z ARC Center of Excellence Coral Reef Studies stwierdził, że „Wielka Rafa Koralowa po raz trzeci w ciągu ostatnich 18 lat masowo bieleje z powodu globalnego ocieplenia, a obecne bielenie jest dużo większe, niż przewidywano”.
W czerwcu premier Australii Malcolm Turnbull zobowiązał się przekazać z budżetu państwa miliard dolarów australijskich (około 3 mld zł) na ochronę rafy koralowej. Minister Środowiska Australii Greg Hunt stwierdził, że stanowi to „największe kiedykolwiek podjęte przez Australię działanie na rzecz ochrony rafy. Jest to także inwestycja w przekazanie dziedzictwa naszym dzieciom, wnukom i dalszym potomkom”.
Masowe bielenie rafy spowodowane zmianami klimatycznymi, jak i wyjątkowo silnym El Niño dotknęło nie tylko Wielką Rafę Koralową, lecz wszystkie skupiska koralowców na świecie. Jest to najdotkliwsze bielenie koralowców, jakie kiedykolwiek odnotowano.
Tomasz Pieńkowski dla ChronmyKlimat.pl
