Zanik lodu zmusza latem niedźwiedzie polarne do zejścia na ląd. Tam mogą żywić się ptasimi jajami, jagodami i małymi ssakami. Czy jednak największe niedźwiedzie świata będą w stanie przeżyć w ocieplającej się Arktyce, zmieniając dietę na lądową?

Najkrótsza odpowiedź brzmi: nie.

Podstawą diety niedźwiedzi polarnych są tłuste ssaki morskie – foki. Zespół naukowców z USGS, Washington State University oraz Polar Bears International postanowił zbadać, czy niedźwiedzie mogą przetrwać, przestawiając się na żywność zdobywaną na lądzie.

– Wiemy, że niedźwiedzie polarne plądrowały ptasie gniazda, a nawet łapały dorosłe gęsi, jednak krytyczne pytanie brzmi: jak bardzo zmienia to obraz sytuacji [czy prowadzi to do niedożywienia niedźwiedzi]? Jest różnica pomiędzy obserwacją, że zwierzę coś zjada, a zrozumieniem, co takie odżywianie jest naprawdę warte – podkreśla dr Steven Amstrup, szef zespołu badawczego PBI i współautor analizy.

Nieodpowiednia dieta

Zespół badawczy porównał potrzeby żywieniowe niedźwiedzi polarnych, które wyewoluowały, polując na obfitujące w tłuszcz foki, z żywnością dostępną na lądzie. Okazało się, że pojedyncze niedźwiedzie mogą okresowo przetrwać, żywiąc się wysokoenergetycznym pożywieniem, takim jak ptasie jaja. Niestety jednak ekosystemy nie zapewniają tak wartościowych produktów w ilości, która miałaby istotne znaczenie na poziomie całej populacji. Inne dostępne źródła pożywienia, takie jak małe ssaki i roślinność, nie spełniają zaś wymagań żywieniowych niedźwiedzi.

– Choć niektóre niedźwiedzie polarne mogą jeść żywność lądową, nie znaleźliśmy dowodów na powszechność tego zachowania. W regionach, w których zaobserwowano niedźwiedzie polarne żywiące się pokarmem lądowym, ich parametry zdrowotne i przeżywalność były niższe – dodaje dr Karyn Rode z USGS, główna autorka badania.

Jak podkreśla Amstrup, ekosystem tundry z perspektywy niedźwiedzi polarnych nie zapewnia odpowiedniej jakości pożywienia: – Żyjące tam niedźwiedzie brunatne są małe, a gęstość ich występowania jest niska. Jak ktokolwiek może sobie wyobrażać, że to ubogie w pożywienie środowisko mogłoby nagle utrzymać całą populację największych niedźwiedzi na świecie?

Wygodnie jest założyć, że niedźwiedzie polarne przeżyją, przestawiając się na dietę lądową, ale badania dobitnie pokazują, że taka zmiana nie daje tym ssakom najmniejszej nadziei na ratunek. Krótko mówiąc – jeśli nie ocalimy lodu w Arktyce, niedźwiedzie polarne znikną wkrótce po nim.

Źródło: Marcin Popkiewicz, Nauka o klimacie. Opracowanie, lead i wytłuszczenia: Marta Śmigrowska