Nauka o klimacie
Adaptacja – wyścig z czasem
2016-11-29W artykule opublikowanym w czasopiśmie "Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences" Tereza Jezkova i John Wiens z Uniwersytetu w Arizonie ostrzegają, że klimat zmienia się zbyt szybko, żeby zwierzęta i rośliny mogły się przystosować do nowych warunków życia.
Badanie, którego wyniki przedstawiono w artykule, objęło 266 populacji reprezentujących 56 różnych gatunków roślin i zwierząt – w tym owadów, płazów, ptaków, gadów i ssaków.
Naukowcy sprawdzili, jak szybko zmieniały się wymagania siedliskowe poszczególnych gatunków, umożliwiające im życie, rozwój i rozmnażanie się. Następnie porównali ich tempo tych zmian do tempa zmiany klimatu. Okazało się większość gatunków nie nadąża z adaptacją do zmieniających się warunków. Autorzy badania podają, że wzrost temperatury następuje średnio 200 000 razy szybciej niż zmiana wymagań siedliskowych.
Naukowcy podkreślają, że w przyszłości zdolności adaptacyjne roślin i zwierząt nie będą wystarczające, by sprostać przewidywanym zmianom w temperaturze powietrza oraz ilości i częstotliwości opadów. Proces ten będzie szczególnie trudny w strefach tropikalnych, podczas gdy mieszkańcy obszarów o klimacie umiarkowanym będą mniej dotkliwie odczuwać zachodzące zmiany.
Najbardziej wrażliwe na zmiany klimatu są rośliny, a wśród zwierząt płazy, gady. Jak wyjaśniają autorzy artykułu, wynika to przede wszystkim z tego, że w przeciwieństwie do ssaków i ptaków nie są one w stanie samodzielnie regulować temperatury ciała.
Co więcej, podczas gdy wiele gatunków ma możliwość przeniesienia się w chłodniejsze rejony, inne są pozbawione takiej szansy. Zwierzęta zamieszkujące najwyższe rejony pasm górskich, pojedyncze wyspy na morzach i oceanach, czy też rezerwaty przyrody otoczone ze wszystkich stron terenami zurbanizowanymi, nie mają dokąd uciekać. W efekcie wielu gatunkom grozi wyginięcie.
Podobne wnioski przedstawiono w raporcie WWF Living Planet Report 2016, którego autorzy szacują, że do roku 2020, czyli w ciągu pół wieku (licząc od 1970 r., kiedy WWF rozpoczął monitorowanie dzikiej przyrody), Ziemia może stracić dwie trzecie populacji ssaków, ptaków, gadów, płazów i ryb.
Agata Golec, ChronmyKlimat.pl
Na podstawie: BBC News, PAP- Nauka w Polsce