Wraz z debatą wokół wejścia w życie tzw. ustawy śmieciowej w dyskursie publicznym zaczęto coraz więcej uwagi poświęcać śmieciom, które urosły do rangi jednego z największych wyzwań współczesnych miast. 

I chociaż w Polsce najwięcej śmieci generuje przemysł, to przeciętny Polak wyrzuca rocznie około 300 kg odpadów komunalnych. Nie dziwi zatem fakt, że firmy wprowadzają innowacyjne rozwiązania do optymalnego wykorzystania odpadów, w tym ich ograniczania czy nowoczesnego recyklingu.

Cel - zero odpadów

Zgodnie z zasadami tzw. gospodarki cyrkulacyjnej wiele fabryk wprowadza restrykcyjne zasady „zero waste”, czyli eliminacji odpadów wysyłanych z zakładów produkcyjnych na wysypiska. Rozwiązanie takie wprowadziła np. warszawska fabryka pieluszek Pampers. Dzięki temu Polska stała się drugim (tuż po Niemczech) krajem, w którym wszystkie zakłady koncernu Procter & Gamble wyeliminowały przekazywanie odpadów produkcyjnych do składowania. Podobną politykę prowadzi firma Nestlé, która w ramach programu „Zero strat” ogłosiła, że do 2020 roku wyeliminuje przekazywanie odpadów do składowania oraz ich termiczne przekształcanie w 150 swoich fabrykach w Europie. Strategia firmy w zakresie gospodarki odpadami będzie skoncentrowana głównie na zapobieganiu ich powstawaniu w fabrykach m.in. poprzez optymalizację procesów.

Śmieci jako paliwo

Jednym z ciekawych pomysłów na zagospodarowanie odpadów, które trafiają na wysypiska śmieci, jest ich wykorzystanie do produkcji paliw alternatywnych. W ten sposób przetworzyć można wysokokaloryczne, palne frakcje odpadów komunalnych (takie jak rozdrobnione odpady papierowe, plastikowe czy tekstylne, a także torebki foliowe). Firma CEMEX wykorzystuje takie materiały w cementowni Chełm, w której rocznie wytwarza 30 tys. ton tego typu paliw. Dzięki temu 82% paliw wykorzystywanych do wypalania klinkieru – głównego składnika cementu – pochodzi z recyclingu, co zmniejsza zużycie węgla kamiennego o około 100 tys. ton rocznie.

Gospodarowanie odpadami bio

Firma Carrefour, w ramach swojego międzynarodowego programu „STOP Marnotrawstwu”, rozpoczęła kompleksowy program odpowiedzialnego gospodarowania odpadami. Firma już wcześniej podjęła działania ograniczające jej wpływ na środowisko naturalne, w tym np. redukcję masy opakowań i odpadów opakowaniowych, szczegółowe selekcjonowanie frakcji odpadów czy ponowne użycie odpadów drewnianych. Na szczególną uwagę zaś zasługuje nowa inicjatywa „Gospodarowanie odpadami BIO”, która dotyczy segregacji odpadów ulegających biodegradacji, zwłaszcza owoców i warzyw.

We wszystkich sklepach istnieją systemy zarządzania odpadami, w których te powstałe w wyniku działalności handlowej sklepu (segregowane i magazynowane zgodnie z kodem odpadu) przekazywane są do właściwej firmy zajmującej się ich przetwarzaniem. W ten sposób m.in. nienadające się do sprzedaży warzywa i owoce przekazywane są regularnie przez 22 sklepy do lokalnych kompostowni, zmniejszając tym samym ilość odpadów trafiających na składowisko i przyczyniając się do pozyskania kompostu stosowanego do rekultywacji terenów zdegradowanych i w celach rolniczych.

W I kwartale 2014 roku w tych 22 sklepach wyprodukowano 1 962 ton odpadów, w tym 441,4 tony (czyli 22,5%) opadów ulegających biodegradacji, zaś 348,2 ton (17,8%) bioodpadów w postaci nienadających się do sprzedaży owoców i warzyw. W dłuższej perspektywie Carrefour ma zamiar włączyć pozostałe swoje sklepy (prowadzi ich w Polsce ponad 200) do inicjatywy „Gospodarowanie odpadami BIO”. Jest to jednak uzależnione od możliwości odbierania i przerobu tego typu odpadów przez zewnętrzne firmy.

Magdalena Andrejczuk, Forum Odpowiedzialnego Biznesu dla ChronmyKlimat.pl