Ochrona mieszkańców przed ekstremami pogodowymi, odpowiednie zarządzanie zaopatrzeniem miasta w wodę, żywność i energię, przemyślane rozwiązania urbanistyczne, rozwój zielonej infrastruktury i zmiana stylu życia - to najważniejsze elementy paryskiej strategii.

Paryż przyjął strategię adaptacji do zmiany klimatu 30 września 2015 roku. Dokument jest rozwinięciem Planu Klimat i Energia Paryża (Climat Energie de Paris), zaktualizowanego w 2012 roku, i wyznacza cele szczegółowe do realizacji do roku 2050, aby przygotować miasto i jego mieszkańców na skutki zmiany klimatu i kurczenia się zasobów naturalnych.

Po pierwsze ochrona mieszkańców

Pierwszym filarem strategii jest ochrona mieszkańców i mieszkanek Paryża przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Jednym z głównych zagrożeń dla miasta są fale upałów, co udowodniły katastrofalne w konsekwencji upały z roku 2003. W sierpniu tamtego roku poziom umieralności spowodowanej upałami wzrósł o 190% w porównaniu z poprzednimi latami. Przewiduje się, że tego typu fale upałów mogą stać się normą w 2050 roku, pociągając za sobą problemy sanitarne, rekordową konsumpcję wody pitnej i przeciążenie systemów dostarczających energię elektryczną. Według studium opracowanego przez Météo France do końca XXI wieku istnieje ryzyko, że liczba dni upalnych (podczas których temperatura dzienna przekroczy 30°C) wzrośnie w Paryżu czterokrotnie, a liczba nocy tropikalnych (temperatura w nocy przekraczająca 20°C) aż dziesięciokrotnie.

Park la Villette w Paryżu. Fot. Marko Kudjerski, CC-BY 2.0 Generic.

Aby stawić czoła temu wyzwaniu władze miasta zamierzają otwierać parki miejskie nocą, wydłużyć godziny otwarcia basenów, przystosować miejsca, w których będzie można się kąpać (np. basen w parku la Villette i jezioro Daumesnil w Lasku Vincennes) oraz otworzyć dla Paryżan i Paryżanek dodatkowe 30 ha terenów zielonych w 2020 roku.

Po drugie woda, żywność i energia

Drugim filarem paryskiej strategii jest odpowiednie zaopatrzenie miasta w wodę, żywność i energię. Zdaniem Celii Blauel, zastępczyni mera ds. środowiska i planu Climat Énergie, "strategie adaptacji opracowane przez takie miasta jak Londyn, Nowy Jork czy Melbourne ograniczają się do przygotowania miasta na ekstrema pogodowe. W Paryżu chcieliśmy pójść dalej i doprowadzić do ewolucji zarządzania zasobami energii, pożywienia i wody w mieście". W dokumencie paryskim wspomniane są następujące rozwiązania: rozwój rolnictwa miejskiego (33 ha tego typu obszarów do 2020 roku), wdrożenie planu zrównoważonego żywienia (do 2050 roku 25% produktów spożywczych ma pochodzić z otaczającego Paryż regionu Île-de-France), zabezpieczenie sieci dystrybucji energii i trzykrotne zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych do 2024 roku. Władze miejskie liczą także na wybudowanie nowych studni głębinowych i fontann z wodą pitną na ulicach Paryża.

Po trzecie odpowiednie rozwiązania urbanistyczne, po czwarte zmiana stylu życia

Trzecim strategicznym filarem adaptacji miasta do skutków zmiany klimatu są odpowiednie rozwiązania urbanistyczne. W zamyśle autorów strategii budynki w mieście mogą oferować ochronę przed nadmiernym nasłonecznieniem i naturalną wentylację. Jeśli chodzi o czwarty obszar – towarzyszenie w zmianie stylu życia, władze miasta wymieniają m.in. dostosowanie godzin pracy (w tym szersze wprowadzenie telepracy) oraz godzin otwarcia urzędów do zmieniających się warunków klimatycznych, solidarność i współpracę, aby wspierać najwrażliwsze na upały grupy społeczne oraz pozwolenia na sadzenie roślin w mieście, wydawane dla mieszkańców, organizacji i przedsiębiorców, którzy zgłoszą odpowiedni projekt. Ten program zazieleniania Paryża funkcjonuje od 30 czerwca 2015 roku, jest finansowany z budżetu partycypacyjnego miasta.

Sałata w ogrodzie na dachu budynku Palais de Tokyo w Paryżu. Fot. Jean-Pierre Dalbéra, CC-BY 2.0 Generic.

Mieszkańcy Paryża mogą zgłosić do realizacji np. projekty założenia przydomowego ogródka warzywnego lub ogródka na dachu, zasadzenia roślin na trawniku wokół drzewa, zazielenienia ściany budynku roślinami pnącymi lub wystawienia klombów i donic z roślinnością na ulicach. Program zazielenienia Paryża ma za zadanie pomóc rozwijać bioróżnorodność w mieście, zaoferować dodatkowe tereny zielone dla potrzeb społecznych mieszkańców, złagodzić efekt miejskiej wyspy ciepła, poprawić jakość powietrza oraz obniżyć temperaturę w budynkach w razie upałów oraz poziom hałasu.

Ambitne cele

Celem przyjętego w 2007 roku Planu ds. Klimatu i Energii (Plan Climat Énergie Territorial, PCET), zaktualizowanego w 2012 roku (Plan Climat Énergie de Paris) jest obniżenie emisji gazów cieplarnianych o 75% do roku 2050, w porównaniu z rokiem bazowym 2004. Dokument wyznacza cele pośrednie: obniżenie emisji gazów cieplarnianych i zużycia energii o 25% i zwiększenie o 25% produkcji energii ze źródeł odnawialnych do 2020 roku.

Póki co, stolicy Francji udało się osiągnąć 4-procentową redukcję emisji w porównaniu z rokiem bazowym i obniżyć zużycie energii o 4,6%. Natomiast jeśli chodzi o energię odnawialną, zwiększyła jej produkcję już o 17%.

Anna Kucińska

Na podstawie:

• Paris livre son plan d’adaptation au changement climatique, 2015, http://www.euractiv.fr/
• Plan Climat Énergie de Paris – stratégie d’adaptation, Mairie de Paris
• Emmanuelle Cadot, Alfred Spira, Canicule et surmortalité á paris en août 2003, le poids des facteurs socio-économiques, 2006, https://eps.revues.org
• Le permis de végétaliser, http://www.paris.fr/

Źródło: www.adaptcity.pl