W perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2014–2020 największa część środków została przeznaczona na innowacje i działania służące ochronie środowiska.

Dotacje mają trafić m.in. do firm, w których realizacja projektów przyczyni się do zmniejszenia zużycia energii, ciepła i wody oraz wzrostu udziału czystej energii.

Wspieranie inwestycji w Odnawialne Źródła Energii (OZE) podyktowane jest ograniczonymi zasobami źródeł energii konwencjonalnej, unijnymi wymogami dotyczącymi redukcji emisji dwutlenku węgla oraz coraz większą świadomością ekologiczną.

W perspektywie finansowej UE na lata 2014–2020, w ramach polityki spójności przeznaczono aż 38 mld euro na wspieranie przechodzenia na gospodarkę bardziej przyjazną środowisku (wsparcie dla inwestycji w zakresie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii). To ponad dwa razy więcej niż w latach 2007–2013, kiedy kwota przeznaczona na gospodarkę niskoemisyjną wynosiła 16,6 mld euro. Oferowane wsparcie unijne sprzyja zazielenianiu sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).

Wzrost liczby instalacji fotowoltaicznych na terenie Polski w ostatnich latach mówi sam za siebie. Polacy zaczynają przekonywać się do fotowoltaiki, zatarciu ulega mit o tym, że w Polsce mamy niewystarczającą ilość słońca. W 2013 roku moc instalacji solarnych w naszym kraju wynosiła 2 MW, rok później było to już 23 MW, a szacuje się, że do końca tego roku będzie to aż 100 MW. Ten intensywny wzrost inwestycji w instalacje solarne w Polsce jest zgodny ze światowymi trendami. W raporcie „New Energy Outlook 2015. Powering a Changing World” Bloomberg zapewnia, że spadek kosztów fotowoltaiki i rozwój technologii spotęguje inwestycje w tym sektorze, które do 2040 roku mają osiągnąć aż 3,7 bln dolarów. Do tego czasu energetyka słoneczna będzie stanowić aż 1/3 nowego potencjału elektrowni.

Wiele przedsiębiorstw w swojej codziennej działalności nie zdaje sobie sprawy, jak oszczędnie i efektywnie wykorzystywać energię. Decyzja o zainstalowaniu urządzeń wykorzystujących odnawialne źródła wymaga bardzo dużego zaangażowania: począwszy od się analizy, jakie rozwiązanie będzie dla najodpowiedniejsze, poprzez poznanie technologii i urządzeń dostępnych na rynku, aż po wybór najkorzystniejszej oferty sprzedawców. Na szczęście powstają narzędzia ułatwiające i upraszczające proces wyboru i zakupu.
– Najprostszym sposobem ograniczenia rachunków za energię jest pokrycie części zużycia z własnego źródła – mówi Paweł Paszkiewicz, prezes Ekofachowcy Sp. z o.o., firmy prowadzącej portal internetowy ekofachowcy.pl – porównywarkę cen instalacji OZE z całego kraju. – Firmy są idealnym miejscem do wykorzystywania OZE. Najkorzystniejsze jest zamontowanie instalacji fotowoltaicznej, produkującej prąd ze słońca, ponieważ godziny pracy przedsiębiorstw najczęściej idealnie pokrywają się z czasem najwydajniejszej pracy takiej instalacji.

Jednym z największych kosztów firm produkcyjnych są właśnie koszty energii elektrycznej, które ciężko ograniczyć na poziomie usprawniania samego procesu produkcji. Dlatego warto zadbać o własne źródło energii, tym bardziej teraz, gdy dostępne są fundusze odciążające firmę w kosztownej inwestycji.
– Gdy miesięczne rachunki oscylują w granicach 2000 zł, wówczas poleciłbym instalację o mocy 40 kW, której przyłączenie do sieci będzie przebiegało w uproszczonej procedurze – kontynuuje Paszkiewicz. – Instalacja o takiej mocy w polskim klimacie w ciągu roku wytworzy około 38-39 tys. kWh, czyli w zależności od stosowanej taryfy i stawek za energię pokryje nawet 80-90% zapotrzebowania. Koszty instalacji 40kW wraz z montażem wahają się w zależności od producenta i stosowanych komponentów i mogą wynosić 190 000 –240 000 zł. Część tej kwoty możemy oczywiście pokryć dzięki oferowanym dotacjom, co znacząco skraca okres zwrotu całej inwestycji. Inwestując we własne źródło energii, zapewniamy sobie niezależne dostawy prądu, a w przypadku fotowoltaiki możemy oczekwać 25–30 lat gwarancji producentów na wydajność instalacji. Jednym słowem na 25–30 lat możemy naszej firmie zapewnić niezależność od rosnących cen energii.

Przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie finansowe udzielane głównie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Regionalnego Programu Operacyjnego oraz programów prowadzonych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, takich jak program Bocian oferujący pożyczki z dofinansowaniem.

Oferowane wsparcie, mające służyć podniesieniu efektywności energetycznej firm, można wykorzystać na inwestycje dotyczące zastosowania energooszczędnych technologii produkcji, generalną modernizację energetyczną budynków, instalacje służące wytwarzaniu, przetwarzaniu, magazynowaniu i przesyłowi energii ze źródeł odnawialnych (np. panele fotowoltaiczne) oraz audyt energetyczny firmy.

Przykładowo przedsiębiorcy z województwa śląskiego w ramach dostępnej puli środków, która wynosi 132 mln zł, jeszcze w tym roku będą mogli się starać o dofinansowania na:

• modernizację i rozbudowę linii produkcyjnych na bardziej efektywne energetycznie,
• głęboką, kompleksową modernizację energetyczną budynków w przedsiębiorstwach,
• zastosowanie technologii efektywnych energetycznie w przedsiębiorstwach,
• zastosowanie energooszczędnych (energia elektryczna, ciepło, chłód, woda) technologii produkcji i użytkowania energii,
• wprowadzanie systemów zarządzania energią,
• budowę, rozbudowę i modernizację infrastruktury służącej do produkcji i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (o ile wynika to z przeprowadzonego audytu energetycznego).

W województwie warmińsko-mazurskim będą wspierane inwestycje w:

• zwiększenie efektywności energetycznej MŚP,
• modernizację instalacji lub technologii w celu zmniejszenia zużycia energii cieplnej, elektrycznej lub wody,
• projekty dotyczące odzyskiwania energii cieplnej (np. z procesów przemysłowych lub z produkcji energii),
• wdrażanie systemów zrównoważonego zarządzania energią.

Natomiast w województwie podlaskim jeszcze jesienią tego roku 50 mln zł zostanie przeznaczonych na wsparcie dla MŚP w ramach programu „Energetyka oparta na OZE – zaprojektuj i wybuduj”.

Są to tylko wybrane przykłady startujących programów – warto sprawdzić, jakie dotacje są dostępne w regionie działania danego przedsiębiorstwa. Inwestycje w Odnawialne Źródła Energii przynoszą nie tylko wymierne oszczędności w firmowym budżecie, ale również budują pozytywny obraz firmy w oczach klientów. Od kiedy ekologia zaczyna iść w parze z ekonomią, już właściwie nie ma odwrotu – „zielonych” firm będzie przybywało, i to z dnia na dzień.

Przemysław Oczyp
Ekspert Forum Odpowiedzialnego Biznesu