Energetyka
Wpływ farm wiatrowych na środowisko – od decyzji środowiskowych po ornitologię
2012-01-31Podczas spotkania przedstawiono najważniejsze informacje na temat uwarunkowań rozwoju energii wiatrowej w Polsce oraz jej wpływu na środowisko, a także prezentacje, które pozwoliły uczestnikom uschematyzować wiedzę na temat metod planowania i przygotowania projektu inwestycyjnego farmy wiatrowej, wydawania decyzji środowiskowych oraz dokonywania monitoringu porealizacyjnego przedsięwzięcia.
W otwierającym konferencję wystąpieniu, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Andrzej Butra podkreślał, że energię odnawialną należy docenić ze względu na jej znaczenie dla wypełnienia unijnych celów, a także z racji na brak bezpośredniego konfliktu z sektorem żywnościowym. Tomasz Podgajniak, były minister środowiska, który prowadził spotkanie, wyraził obawę, że sektor OZE jest obecnie w "momencie krytycznym" i wymaga utworzenia stabilnych możliwości rozwoju, czego nie gwaratuje zaproponowany projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii.
Ryszard Zakrzewski z Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska podczas swojej prezentacji zatytułowanej "Farmy wiatrowe w procesie przygotowania, eksploatacji i likwidacji – wytyczne" omówił dokładnie proces planowania farmy wiatrowej od kwestii oddziaływania inwestycji na środowisko po program Natura 2000 i schemat wydania decyzji środowiskowej.
Bardzo ciekawe wyniki obserwacji i badań związanych z monitoringiem ornitologicznym farm wiatrowych zaprezentowali prof. dr hab. Przemysław Busse z Uniwersytetu Gdańskiego i prof. Piotr Tryjanowski z Instytutu Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Naukowcy wykazywali, że farma wiatrowa to nie tylko "trupy i pustynia". Prof. Busse podkreślał, że realnym problemem są ptaki lecące na różnych wysokościach, z których tylko 21 proc. przelatuje na wysokości rotora, gdzie może dojść do kolizji. Wskazywał na rolę odpowiedniego planowania farm wiatrowych, co przyczynia się do znacznego ograniczenia zetknięć ptaków z wiatrakami. Zaprezentował również wyniki badań na temat śmiertelności ptaków i naturalnych strat populacji, do których w wypadku dorosłych osobników w największym stopniu dochodzi w kontakcie z budynkami i szybami oraz liniami energetycznymi. "Nie blokujmy farm wiatrowych tak, jak nie zamykamy fabryk samochodów, bo na drogach giną ludzie" – apelował prof. Busse, jednocześnie krytycznie oceniając proces przygotowywania ocen ornitologicznych dokonywanych przez deweloperów i inwestorów, zróżnicowane doświadczenie zatrudnianych ornitologów, słabe kwalifikacje autorów raportów środowiskowych i przekonanie urzędników o szkodliwości wiatraków.
Prof. Tryjanowski zaprezentował wyniki trwających od marca 2011 roku badań nad śmiertelnością ptaków, przeprowadzanych na farmie wiatrowej w Margoninie. Naukowcy kontrolują tam stale wszystkie turbiny, fotografują ptaki po kolizjach i dokładnie opisują swoje znaleziska. W sumie od marca odnotowali zaledwie 10 kolizji ptaków z 6 gatunków na 60 turbin.
Zainteresowaniem cieszył się również referat poświęcony analizie akustycznej farm wiatrowych, po którym wywiązała się dyskusja z prof. Krystyną Pawlas z Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego na temat infradźwięków, choroby wibroakustycznej i ogólnego wpływu energetyki wiatrowej na zdrowie człowieka. Jacek Szulczyk z firmy Eko-Pomiar wykazywał, że nowsze turbiny są coraz cichsze dzięki rozwojowi technologii.