Założeniem projektu ustawy o OZE, który niebawem ma zostać przekazany pod obrady parlamentarne, jest aktywizacja konsumentów energii elektrycznej tak, aby właściciele przydomowych instalacji mogli stać się jednocześnie jej producentami. Do efektywnego działania systemu niezbędne jest wdrożenie inteligentnego opomiarowania.

Nowe prawo ma służyć przede wszystkim zmniejszeniu emisji CO₂, dzięki wykorzystywaniu do produkcji energii elektrycznej w znacznym stopniu odnawialnych źródeł energii. Zakłada się, że dzięki zaproponowanym przez Ministerstwo Gospodarki rozwiązaniom już w 2020 r. ponad 15,5 proc. energii końcowej w Polsce będzie pochodziło z tych źródeł.

Projekt ustawy promuje energetykę prosumencką, pozwalającą właścicielom przydomowych instalacji sprzedawać nadwyżki wyprodukowanej energii. Prosument będzie mógł przystąpić do rynku energetyki i czerpać z tego zyski. W ramach wsparcia dla energetyki prosumenckiej opracowano model oparty na systemie cen gwarantowanych dla mikro- i małych instalacji OZE.

Oznacza to konieczność wdrożenia na szeroką skalę rozwiązań sieci inteligentnej. Sieć ta będzie musiała pobudzić i zintegrować działania i zachowania wytwórców, odbiorców oraz innych podmiotów funkcjonujących na rynku energii, tak aby zapewnić niezawodne, ekonomicznie uzasadnione i zrównoważone dostawy energii elektrycznej.

Kluczowym elementem wdrażania energetyki rozproszonej jest montaż inteligentnych liczników, które umożliwią dwustronny przesył energii i jego automatyczny pomiar. Poza tym niezbędna jest modernizacja sieci dystrybucyjnej, która otworzy się na energetykę rozproszoną, w tym energetykę prosumencką.

Najbardziej zaawansowane prace we wdrażaniu systemu inteligentnego opomiarowania w Polsce prowadzi Energa Operator. Aktualnie dobiega końca montaż 100 tys. liczników u indywidualnych odbiorców w trzech wybranych lokalizacjach: Kaliszu, Półwyspie Helskim i okolicach Drawska Pomorskiego.

"W pierwszym etapie wdrażania inteligentnego systemu zaplanowaliśmy montaż liczników. Teraz pracujemy nad kwestiami związanymi z obsługą teleinformatyczną zainstalowanych liczników, konfiguracją urządzeń w stacjach, aby zapewnić możliwość zdalnej komunikacji wszystkich elementów systemu" – tłumaczy Alina Geniusz-Siuchnińska, rzecznik spółki.

Oprócz weryfikacji działania technologii w trzech zróżnicowanych lokalizacjach, czyli w zabudowie miejskiej (Kalisz), zabudowie rozproszonej (Drawsko Pomorskie) i mieszanej (Hel), Energa Operator SA stworzył pilotażowy projekt Smart Grid "Inteligentny Półwysep Helski". Jego celem jest zweryfikowanie podstawowych komponentów Smart Grid, a w przyszłości wypracowanie koncepcji realizacyjnej podobnych inicjatyw. Projekt obejmuje wybrane elementy sieci inteligentnych: automatyczne sterowanie siecią i generację rozproszoną.

W ramach automatycznego sterowania siecią testowane będą bieżące zarządzanie potrzebami sieci, automatyczna lokalizacja awarii i konfiguracja sieci oraz umożliwienie pracy wyspowej systemu dystrybucyjnego. Generacja rozproszona obejmie włączanie prosumentów do sieci, sprzedaż nadmiarów energii elektrycznej wytworzonej przez konsumentów i stworzenie możliwości współpracy sieci Smart Grid z inteligentnymi budynkami.